Producenten, verpakkers, retailers, overheden, consumenten… allemaal worstelen we met duurzaamheid. Dat het beter moet, is helder. Maar hoe? Op zoek naar antwoorden duiken we in de ‘jungle of sustainability’. In het eerste deel van deze serie spreken we met Chris Bruijnes, directeur van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Hij pleit vooral voor een integrale benadering.
Ongeduldig als we zijn, leggen we de KIDV-directeur meteen een duidelijke keuze voor: “Papier of plastic?” Zijn kennisinstituut spreekt immers van de ‘battle of the materials’. Dat is een term die ons aanspreekt, want zo voelt het inderdaad vaak: dat je óf pro-plastic óf pro-papier moet zijn. Dus zeg het maar Chris: papier of plastic?
Hij lacht. “Ik móét kiezen hè?” Na even aarzelen: “Sorry, maar dat ga ik toch niet doen. Dan zou ik voorbijgaan aan de complexiteit van het duurzaamheidsvraagstuk. De ene keer biedt papier de beste verpakkingsoplossing, de andere keer is dat plastic. Daarnaast zijn er nog tal van andere factoren die bepalen of een verpakking duurzaam is. Daar hebben we niet voor niets een model voor ontwikkeld.”
Vijf perspectieven
Chris doelt op het model Vijf perspectieven op duurzaam verpakken. Hierin grijpen de belangrijkste invalshoeken voor duurzaam verpakken nadrukkelijk in elkaar.
- Materiaalkeuze en verpakkingsproces
- Verpakking en het product
- Beleid en strategie
- Consumentengedrag
- Verpakken in de circulaire economie.
“Op weg naar een duurzamere economie zijn de losse componenten stuk voor stuk belangrijk, maar je kunt ze niet los van elkaar zien. Als producent of verpakker kun je innoveren wat je wil, maar wanneer de consument je duurzame verpakking niet goed scheidt, ben je alsnog nergens. Daarom spreken wij van ‘duurzame product-verpakkingscombinaties’.”
Iconische komkommer
Het is volgens de KIDV-voorman dan ook niet fair om alleen producenten en hun verpakkers verantwoordelijk te houden voor het duurzaamheidsvraagstuk. “In de media en de publieke opinie zie je dat vaak gebeuren. Dat stoort me, evenals het gebrek aan kennis waarmee gediscussieerd wordt.”
Dan komt de onvermijdelijke komkommer om de hoek kijken. “Een iconisch voorbeeld natuurlijk, maar zó sprekend. Geen producent die zo’n plasticje voor de lol om een komkommer doet. Dat doet hij om het product langer houdbaar te maken. Iets waar we als consumenten nota bene zelf om vragen. In zulke situaties draait het niet om de verpakking alleen, maar om het optimum van verpakkingsmateriaal en houdbaarheid.”